جنسیت شاهد در جرایم مستوجب حد و قصاص

چکیده : تحقیق حاضر با هدف دستیابی به دلایل و حدود تأثیر جنسیت شاهد در جرایم مستوجب حدود و قصاص انجام گردیده است . شهادت به عنوان یکی از ادله ی اثبات دعوا عبارت است از خبر قطعی شخص واجد شرایط غیر از متداعیین ، از موضوع دعوا در دادگاه ، به نفع و یا به ضرر غیر نسبت به امر حسی . حجیت شهادت با کتاب و سنت و اجماع ثابت است . در فقه اسلام تحمل و ادای شهادت تکلیف و یک واجب کفایی و گاه عینی است . در اعتبار شهادت ، برای شاهد شروطی ذکر شده است مانند: بلوغ ، قصد ، عقل ، اختیار ، اسلام ، عدالت ، حلال زادگی ، نفی تهمت و سلامت حواس ، عدم اشتغال به تکدی گری و ولگردی ، لزوم وجود بیشترین شروط مورد اتفاق فقهاست. فقهای اسلامی درباره جنسیت شهود در برخی از مسائل اختلاف نظر دارند و اکثر آنان شهادت زن را در حدود و قصاص نپذیرفته اند. سخن اکثریت در مورد عدم پذیرش شهادت زن به دلیل خصوصیات ذهنی، روحی ، خانوادگی و اجتماعی زن و سازگاری با منطوق آیات و روایات برتر است . و نصفیت شهادت زن در برابر شهادت مرد به دلیل نقص آنان نیست بلــکه با توجه به عدم ارتباط آنـان با برخی از مسائـل می باشد که امکان فراموشی را بیشتر می نماید نتایج این تحقیق نشان می دهد که در حقوق جزای برای اثبات جرایم محور اصلی ، شهادت مردان است به گونه ای که در باب حدود، تنها زناست که شهادت زنان در اثبات آن موثر است و سایر حدود با شهادت آنان به هیچ وجه قابل اثبات نیست . قتل یا جرح عمدی نیز که مستلزم قصاص است با شهادت زنان قابل اثبات نمی باشد. آنچه از اقوال فقها و منطوق نصوص تحصیل می شود با توجه به تفاوتهای زن و مرد از ابعاد مختلف ، جنسیت در برخی از احکام موثر است و شهادت از بارزترین این احکام است . ظاهر نصوص با اقوال علمای متقدم هماهنگ تر است و سخن معاصرین خالی از ایراد نیست . ـ واژه های کلیدی : شهادت ، جنسیت ، شاهد ، زنان ، حق و تکلیف .